İzafiyet teorisi ile ilgili merak edilen tüm soruları sizler için cevaplandırdık. Detaylar yazımızda.
Zaman algımızı değiştiren izafiyet teorisi hakkında merak edilenleri sizler için derledik. Algılayabildiğimiz 3 boyutlu uzay ile birlikte algılayamadığımız 4. bir boyut daha var.
En, boy ve derinlik içeren algılayabildiğimiz 3 boyutlu uzay ve maddeye ek olarak bizim direkt olarak algılayamadığımız 4. bir boyut olarak zaman da bulunur. Peki herkesin zaman algısının farklı olarak işlediğini söylesek buna nasıl bir tepki verirdiniz? Zaman algısındaki farklılıkları açıklamaya çalışan izafiyet teorisi ile bunu açıklamaya çalışan ikizler paradoksu‘nu detaylı olarak inceleyelim.
Albert Einstein’in E=mc² formülü bu teorinin en önemli bileşenlerinden birisidir. Enerji = kütle x ışık hızının karesi olarak da tanımlayabileceğimiz formül zamanın ne kadar değişken olabileceği yönünde önemli ipuçlarını sunuyor. Bu teoride temel olarak zamanın izafi olduğu yani kişiye göre göreceli bir hal aldığı anlatılıyor.
Bir maddenin kütle çekimine ve ışık hızının sınırına yaklaştıkça zaman kişiler ve maddeler için yavaşlar. Mümkün olmasa da eğer ışık hızında hareket etmeyi başarırsanız zaman kavramı sizin için yok olmuş olur. Peki bu ne demek oluyor?
Örneğin ışık hızına çok yakın hızlarda seyahat etmeyi başarırsanız ya da kütle çekim kuvvetinin çok yüksek olduğu bir maddenin, gezegenin veya karadeliğin çok yakınında bulunursanız, zaman sizin için yavaşlamaya başlar. Fizikçilerin en önemli fenomenlerinden ikizler paradoksu da bu durumun basit bir şekilde açıklanması için sıklıkla kullanılır.
İkizler Paradoksu Nedir?
Işık hızına yakın hızlardaki hareketleri inceleyen özel görelilik, izafiyet teorisi’ni açıklarken ikizler paradoksuna sıkça başvurur.
Örneğin dünyada bulunan Ahmet ve Mehmet adında aynı yaşlarda 2 kardeş olsun. Bu 2 kardeşten Ahmet’i bir uzay aracına bindirip, ışık hızına yakın hızlarda uzayda belirli bir süre boyunca seyahat ettirelim. Bu durumda Ahmet dünyaya geri döndüğünde kendisi için zaman daha yavaş aktığı için Mehmet’ten daha genç bir halde kalacaktır.
Bu durumu biyolojik olarak düşünüp uzun yıllara uyarladığınızda Mehmet’in yaşlı bir görünüm aldığında, Ahmet’in orta yaşlı biri gibi görüneceğini düşünebilirsiniz. Teorik olarak hesaplandığında ışık hızının yüzde 99,9’u hızda seyahat ederseniz, dünyadaki her 100 saniye sizin için 4 buçuk saniyeye eşit olacaktır.
Uzay pek çok gizemler ve bilinmeyenlerle dolu. Ancak şu an için bilindiği kadarıyla izafi olduğu düşünülen tek şey zaman değil. Zamanla birlikte uzayın da izafi olduğu düşünülüyor. Albert Einstein’a göre uzayda seyahat sırasındaki hızınız arttıkça, gideceğiniz yerin mesafesi azalıyor. Yani saatte 100.000 km hızla a noktasına gittiğinizde ve saatte 1.000.000 km hızla a noktasına gittiğinizde, bulunduğunuz yer ile a noktası arasındaki mesafe farklı oluyor.