eSpor endüstrisi, kelimenin tam anlamıyla bir “patlama” yaşıyor. Bu sektörün değeri, 2020 yılında 1,5 milyar dolar civarındaydı ancak pandemi döneminde daha da arttı ve 2025’e kadar 2 milyar dolara çıkması bekleniyor. Bu endüstrideki oyunlar 7Slots casino gibi sitelerde bulabileceğiniz eğlence amaçlı oyunlar değil: Fortnite ve Apex Legends gibi rekabetçi oyunları içeriyor. eSpor, ünlü Twitch yayıncıları ve YouTube kanalları sayesinde popüler kültürün bir parçası haline geldi ve bu durum kısa süre içerisinde değişecek gibi durmuyor. Bu makalede, eSpor endüstrisinin nasıl bir popüler kültür fenomenine dönüştüğünden bahsedeceğiz.
eSpor Endüstrisi Bir Finansal Tekboynuz Haline Geldi
eSporların hızlı yükselişinin ardında, Fortnite, League of Legends ve Counter-Strike: Global Offensive gibi popüler oyunlar yer alıyor. Bunlar, milyonlarca takipçiye ve altı basamaklı gelirlere sahip Twitch yayıncılarının en sık oynadığı oyunlar. Popüler rekabetçi oyunları oynayarak para kazanmak sadece canlı akışlarla sınırlı değil: Artık profesyonel eSpor takımları da kayda değer gelirler elde ediyor. Bazı örnekler verecek olursak:
- Dota 2’nin Uluslararası 2018 Dota 2 Şampiyonası’ndaki ödül havuzu 25 milyon dolardan fazlaydı. 2018’deki Masters PGA Golf Classic turnuvasının büyük ödülü ise sadece 11 milyon dolardı.
- 2008 yılında Jay-Z tarafından kurulan bir menajerlik ajansı olan Roc Nation Sports, 2018 FIFA eWorld Cup galibiyetinin ardından Mosaad Al-Dossary adındaki oyuncuyla milyon dolarlık bir sözleşme imzaladı
- NBA yıldızı Spencer Dinwiddie tarafından yaratılan bir yatırım fonu olan Eonxi, eSpor sektörüne ciddi yatırımlar yapmaya başladı. Bu fonun yatırımcıları arasında Los Angeles Lakers oyuncusu olan Malik Monk ve eski NFL yıldızı David Amerson da yer alıyor.
- Yalnızca League of Legends finallerini yaklaşık 100 milyon kişi izledi: Bu, Amerika Birleşik Devletleri’nin en popüler spor etkinliği olan Super Bowl’dan bile daha büyük bir rakam.
Diğer bir deyişle, eSpor endüstrisi, değeri 1 milyar doların üzerinde olan girişimlere için kullanılan tabir olan “tekboynuza” (unicorn) dönüştü ve artık sadece oyuncuların değil, yatırımcıların da ilgisini çekiyor. Bir kariyer fırsatı sunuyor olması, popülerliğinin ardındaki en büyük neden. Eskiden rock starlarına özenen ve onları bir pop kültür ikonu haline getiren gençlik, şimdi aynısını eSpor yıldız oyuncuları için yapıyor. Bu endüstrinin bir finansal tekboynuz haline gelmesi daha fazla ilgi çekmesini ve dolayısıyla daha popüler olmasını sağlıyor.
Pop Kültürü, Sosyal Medya ve Dijital Çağ
Bunda, elbette bu endüstriyi başından bu yana destekleyip büyümesini sağlayacak yatırımlar yapan dev oyun stüdyolarının da katkısı bulunuyor. Hatta şu anda bu endüstriyi kontrol eden en büyük gücün halen onlarda olduğunu söyleyebiliriz. eSpor ligleri asıl olarak oyunları geliştiren, medya içerik haklarını yöneten ve turnuvaları düzenleyen birkaç büyük şirket tarafından kontrol ediliyor. Bunlar arasında, Blizzard Entertainment, Riot Games ve Epic Games gibi dev stüdyolar yer alıyor. Düzenledikleri kampanyalar, tanıtımlar ve turnuvalar ile, eSporların bir pop kültür ikonu olmasını sağladılar.
eSpor izleyicilerini hedefleyen diğer şirketler de (örneğin giysi ve aksesuar üreten şirketler) bu popülerliği körüklemeye devam ediyor. Nitekim yukarıda bahsettiğimiz 1,5 milyar dolarlık piyasa değerinin 1,2 milyar dolarının doğrudan sponsorluk ve reklamcılık gibi marka yatırımlarından geldiği düşünülüyor. Diğer bir deyişle, oyun stüdyoları ve bu sektörü hedefleyen şirketler, muazzam pazarlama yatırımlarıyla ilginin azalmamasını sağlıyor.
Sosyal medyanın bu popülerliğe olan katkısı ise, birleştirici doğasından kaynaklanıyor. Normalde, eSpor sektörü oldukça “parçalanmış” bir yapıya sahiptir, yani örneğin Fortnite oyuncuları ile CSGO oyuncuları birbirinden tamamen farklıdır. Normalde bağımsız şekilde büyümeleri ve gelişmeleri gerekirken, sosyal medyada bir araya gelen takipçiler, şirketler ve takımlar, bu parçalanmayı ortadan kaldırarak birleştirici bir katman sağlıyor.
Ve elbette, sporun popüler kültür üzerinde her zaman önemli bir etkisi olduğunu da unutmamak gerekiyor. Spor dalları ve atletler, neredeyse daima popüler kültürün önemli bir parçası olmuştur. eSpor ise bu mirası devralarak sosyal medya platformlarıyla paralel olarak gelişmeye devam ediyor. Örneğin TikTok, müzik ve kısa biçimli videoları ile Z Kuşağı arasında son derece popüler ve eSpor takımları ile oyuncuları da onu aktif olarak kullanıyor. Ancak basketbol, futbol ve tenis gibi geleneksel sporlar, yeni nesil sosyal medya üzerinde çok daha sınırlı bir şekilde temsil ediliyor. Diğer bir deyişle, eSporlar dijital çağa çok daha kolay bir şekilde ayak uydurabiliyor.
Z Kuşağının Tercihleri Farklı
Özetleyecek olursak, eSpor, profesyonel takımların ve oyuncuların diğer sporcular kadar ikonik hale gelmesiyle, büyük para ödülleri ve sponsorluklarla popüler kültürün çok önemli bir parçası haline geldi. Bu profesyonel oyunculara diğer ünlüler gibi davranılıyor ve dünyanın her yerinden hayranlar en sevdikleri takımların maçlarını takip etmeye devam ediyor. Hatta profesyonel espor takımlarının tıpkı diğer spor takımları gibi kendi hayran kulüpleri bile bulunuyor.
Artık dünya genelinde farklı ülkeleri ve coğrafi bölgeleri temsil eden yüzlerce profesyonel espor takımı var. Kuzey Amerika’dan Avrupa’ya, bu takımlar oyuncu topluluğu içinde tanınan isimler haline geldi ve her yıl büyük turnuvalarda yarışıyorlar. Bu müsabakalara ek olarak, profesyonel espor takımları hayranları için özel içerik de üretiyor: Bu, geleneksel sporların yapmadığı bir şey. Bu içerik, antrenman seanslarının veya oyuncularla yapılan röportajların kamera arkası görüntülerinden marka bilinirliğini ve tanınırlığını artırmak için tasarlanmış pazarlama kampanyalarına kadar pek çok şeyi içeriyor. Tüm bunlar, pop kültüründe eSpor endüstrisinin yerini daha da sağlamlaştırıyor. Aynı nedenlerle, eSporun pop kültürünün bu kadar önemli bir parçası haline gelmesine şaşmamalı: Geleneksel sporlar Z kuşağı arasında giderek daha az takip edilirken, eSporlar gün geçtikçe yeni takipçiler kazanıyor.